
తెలంగాణ రాష్ట్రం తాజాగా ఆవిష్కరించిన ‘ఏఐ పవర్డ్ తెలంగాణ’ కార్యాచరణ, వ్యవసాయం సహా ఆరోగ్యం, నగర పరిపాలన, విద్య వంటి ముఖ్య రంగాల్లో సమూల మార్పులకు బీజం వేసింది. అందులోని కీలక భాగమైన వ్యవసాయ రంగంలో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ (AI) సాంకేతికత వినియోగం రైతుల భవిష్యత్తును కొత్త దిశగా మలుస్తోంది. పాత విధానాలను దాటి, డేటా ఆధారిత, ఖచ్చితమైన సాగుకు తెలంగాణ చేరువవుతోంది.
ఈ వ్యాసంలో తెలంగాణలో ఏఐ వినియోగం, కేంద్ర సంస్థల అధ్యయనాల ఆధారంగా సాగు రంగంలో దీనివల్ల కలుగుతున్న మార్పులు, ప్రయోజనాలు, మరియు భవిష్యత్తు దిశపై విశ్లేషణ చేసుకుందాం.
ఏఐ పునాది: తెలంగాణలో ప్రారంభమైన చర్యలు
తెలంగాణ ప్రభుత్వం జయేష్ రంజన్ ఆధ్వర్యంలో చేపట్టిన ‘ఏఐ పవర్డ్ తెలంగాణ’ కార్యాచరణలో వ్యవసాయ రంగం ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తోంది. ప్రధాన అంశాలు ఇవే:
- ADEX: దేశంలోనే తొలి సమగ్ర వ్యవసాయ డేటా ప్లాట్ఫాం. పంట, నేల, వాతావరణ డేటా ఆధారంగా ఏఐ మోడళ్లను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా దిగుబడుల అంచనా, తెగుళ్ల నివారణ, వనరుల ఆప్టిమైజేషన్కు తోడ్పడుతుంది.
- Google భాగస్వామ్యం: వ్యవసాయం, మొబిలిటీ, స్కిల్లింగ్ రంగాల్లో పైలట్ ప్రాజెక్టులకు మద్దతుగా గూగుల్తో ఒప్పందం.
- CDAC, Yotta, WTC లతో ఏఐ ఇన్నోవేషన్ హబ్ల ఏర్పాటుకు ఒప్పందాలు.
- 250 ఎకరాల్లో “ఏఐ సిటీ” నిర్మాణం ద్వారా AI ఆధారిత స్మార్ట్ వ్యవస్థల అభివృద్ధికి ప్రాధాన్యం.
విజ్ఞాన ఆధారిత సాగు: సాంకేతికతల ప్రయోజనాలు
1. ఖచ్చితమైన సాగు (Precision Farming)
ICAR (2021) చేసిన అధ్యయనాల ప్రకారం, ఏఐ ఆధారిత నేల విశ్లేషణ, ఫెర్టిలిటీ మ్యాపింగ్, సెన్సార్ ఆధారిత నీటి పంపిణీ వంటివి ఉపయోగించి:
- నీటి వాడకం 20-30% తగ్గింది
- ఎరువుల వినియోగం నియంత్రితమైంది
- దిగుబడులు గణనీయంగా పెరిగాయి
తెలంగాణలోని మెదక్, నిజామాబాద్ జిల్లాల్లో అమలు చేస్తున్న పైలట్ ప్రాజెక్టుల్లో ఈ ప్రయోజనాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి.
2. తెగుళ్లు, చీడపుటేళ్ల నిర్వహణ
IIT బాంబే, కాన్పూర్ అభివృద్ధి చేసిన యంత్ర అభ్యాస (machine learning) మోడల్స్:
- డ్రోన్లు, ఉపగ్రహ చిత్రాల ఆధారంగా పంటల ఆరోగ్యాన్ని ముందుగానే గుర్తించడం
- ఈ మోడల్స్ కారణంగా ప్రయోగ ప్రాంతాల్లో తెగుళ్ల నష్టాలు 20-30% వరకు తగ్గాయి
ఈ మోడల్స్ ఏఐ పవర్డ్ మొబైల్ యాప్స్ రూపంలో రైతులకు అందుబాటులోకి తెచ్చే యత్నాలు జరుగుతున్నాయి.

వాతావరణ అంచనాలు – సాగు కోసం ముందస్తు ప్రణాళిక
IMD మరియు NABARD భాగస్వామ్యంతో ఏఐ ఆధారిత వాతావరణ మోడల్స్ అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.
ఇవి:
- వర్షపాతం, ఉష్ణోగ్రత ఆధారంగా పంటలు నాటే కాలాన్ని సూచించటం
- నీటి అవసరాల్ని అంచనా వేయడం
- తగిన సమయంలో వర్షం లేకపోతే భద్రతా చర్యలు తీసుకునే మార్గదర్శకత్వం ఇవ్వడం
ఈ విధంగా రైతులు వాతావరణ అనిశ్చితులను అధిగమించే అవకాశాన్ని పొందుతున్నారు.
ఆర్థిక చొరబాటు, పంట బీమా సౌలభ్యం
భారత వ్యవసాయ బీమా సంస్థ ఆధ్వర్యంలో అభివృద్ధి చేసిన ఏఐ మోడల్స్:
- చరిత్రాత్మక పంట, వాతావరణ డేటాను విశ్లేషించి రైతుల రిస్క్ ప్రొఫైల్ను తయారు చేస్తాయి
- దీనివల్ల బీమా ప్రక్రియ వేగవంతం అవుతుంది
- పట్టుదలతో బీమా పొందలేకపోయే చిన్న రైతులకు పెద్ద ఊరటనిస్తుంది
ADEX డేటా ఆధారంగా HDFC బ్యాంక్ డేటా ఆధారిత రుణ నిర్ణయాలు తీసుకుంటోంది.
మార్కెట్ ఇంటెలిజెన్స్ – ధరల సమాచారం, లాజిస్టిక్స్ సులభతరం
నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ మార్కెటింగ్ పరిశోధనల ప్రకారం:
- ఏఐ ప్లాట్ఫామ్లు మార్కెట్ డిమాండ్ను ముందుగానే అంచనా వేస్తాయి
- తగిన సమయానికి తగిన మార్కెట్ను రైతులకు సూచిస్తాయి
- సరఫరా గొలుసులను సమర్థవంతంగా నిర్వహించడంతో ఫుడ్ వేపేజ్ తగ్గుతుంది
తెలంగాణలో నూతనంగా చేపట్టిన ప్లాట్ఫామ్లు ఈ దిశగా అభివృద్ధి చెందుతున్నాయి.
స్వదేశీ హెల్త్కేర్, విద్యలో ఏఐ
వైద్యం మరియు విద్య కూడా వ్యవసాయానికి మద్దతు ఇస్తున్న అనుబంధ రంగాలే. ముఖ్యాంశాలు:
- స్వదేశీ హెల్త్కేర్ మోడల్: AIG, AstraZeneca వంటి కంపెనీలు AI ఆధారిత డయాగ్నొస్టిక్స్, డ్రగ్ డిస్కవరీలో భాగస్వామ్యం
- VISWAM ఇంటర్న్షిప్: లక్ష మందికి పైగా విద్యార్థులకు AI శిక్షణ
- MITRA-TG యాప్: విద్యార్థుల్లో మాదకద్రవ్యాల అలవాటును ముందుగా గుర్తించే మొబైల్ యాప్ – ఇది AI సమాజ సేవకు మార్గం
తెలంగాణ రైతులకు ఏఐ ఎలా ఉపయోగం?
వాటర్ స్ట్రెస్ పంటలకు మార్గదర్శనం
AI ఆధారిత సెన్సర్లు ఎప్పటికప్పుడు నేల తేమను చెబుతాయి. దీనివల్ల:
- ప్రతి చుక్క నీరు విలువైనది అవుతుంది
- ఇజ్రాయెల్ మోడల్ ఆధారంగా నీటి పరిరక్షణ సాధ్యమవుతుంది
ఆదాయ పెంపు
మార్కెట్ డేటా ఆధారంగా సరైన సమయంలో సరైన మార్కెట్కి ఉత్పత్తి విక్రయించడం ద్వారా రైతుకు:
- మెరుగైన ధర లభిస్తుంది
- మధ్యవర్తులపై ఆధారపడాల్సిన అవసరం తగ్గుతుంది
పంట నష్టాల నివారణ
తెగుళ్లు, వాతావరణ మార్పులకు ముందే హెచ్చరికలు లభించడం ద్వారా:
- శక్తి, సమయం, వనరుల ప్రయోజనం
- శాతం వృద్ధి చెందిన దిగుబడి
భవిష్యత్తు దిశ
తెలంగాణ ప్రభుత్వం ప్రకటించిన ఏఐ సిటీ, ఇన్నోవేషన్ హబ్లు, మరియు ADEX లాంటి ప్రాజెక్టులు:
- భారతదేశానికి వ్యవసాయ రంగంలో ప్రయోగాత్మక రాష్ట్రంగా తెలంగాణను నిలబెట్టే అవకాశాన్ని కల్పిస్తున్నాయి
- రైతుల చేతికి డేటా శక్తి చేరుతోంది
- ప్రభుత్వ-గూగుల్- మైక్రోసాఫ్ట్ వంటి భాగస్వామ్యాలు భద్రమైన వ్యవస్థను నిర్మిస్తున్నాయి
ఇలా తెలంగాణ రాష్ట్రం తాజాగా ఆవిష్కరించిన ‘ఏఐ పవర్డ్ తెలంగాణ’ కార్యాచరణ, వ్యవసాయం సహా ఆరోగ్యం, నగర పరిపాలన, విద్య వంటి ముఖ్య రంగాల్లో సమూల మార్పులకు బీజం వేసింది. అందులోని కీలక భాగమైన వ్యవసాయ రంగంలో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ (AI) సాంకేతికత వినియోగం రైతుల భవిష్యత్తును కొత్త దిశగా మలుస్తోంది.
Read More :
Share your comments