వ్యవసాయంలో కొత్త మార్గాలను అన్వేషించే రైతులకు "మునగ" (Drumstick/Moringa) పంట ఇప్పుడు ఆర్థికదృష్టితోను, పోషకదృష్టితోను గొప్ప అవకాశంగా మారుతోంది. తక్కువ పెట్టుబడితో ఎక్కువ దిగుబడులు, మార్కెట్లో ఉన్న స్థిరమైన డిమాండ్ కారణంగా ఇది ఎంతోమంది రైతుల జీవితాల్లో కొత్త వెలుగు నింపుతోంది.
కొత్తగూడెంలో మునగ సాగు - అధికారుల ప్రోత్సాహం
తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా అశ్వారావుపేట వ్యవసాయ కళాశాల సందర్శనలో జిల్లా కలెక్టర్ జితేశ్వి పాటిల్ గారు పేర్కొన్నట్లు, ప్రస్తుతం జిల్లాలో సుమారు 500 ఎకరాల్లో మునగ సాగు జరుగుతోంది. రాష్ట్ర స్థాయిని దాటి దేశ వ్యాప్తంగా మునగను ఎగుమతి చేసే లక్ష్యాన్ని పెట్టుకొని రైతులు ఈ పంటను వ్యాపకంగా సాగు చేయాలని ఆయన సూచించారు.
కరువు భూమిలో నుండి విజయగాథ – మహారాష్ట్ర రైతు మహాదేవ్ మోరే
సోలాపూర్ జిల్లాలోని సాడే గ్రామానికి చెందిన యువ రైతు మహాదేవ్ మోరే తన 6.5 ఎకరాల్లో సేంద్రియ పద్ధతిలో మునగ సాగు చేస్తూ లక్షల్లో ఆదాయం ఆర్జిస్తున్నాడు. ODC3 రకం మునగతో మొదలైన అతని ప్రయాణం ఇప్పుడు 32 టన్నుల మునగ పొడి ఉత్పత్తికి దారి తీసింది. భారత్‌తోపాటు అమెరికా, నేపాల్ లాంటి దేశాలకు ఎగుమతులు చేస్తూ సంవత్సరానికి రూ. 60 లక్షల టర్నోవర్ సాధిస్తున్నాడు. కరువు ప్రాంత రైతుకు ఇది గొప్ప ప్రేరణ.
ఆరోగ్యానికి మేలు – మునగలో పోషక విలువలు
మునగ ఆకులు, కాయలు, విత్తనాలు, వేర్లు అన్నీ ఔషధ గుణాలు కలిగినవే. ఆకుల్లో విటమిన్ A, C, కాల్షియం, ఐరన్ అధికంగా ఉండటంతో గర్భిణులు, బాలింతలు, పిల్లలకు ఇది అద్భుతమైన ఆహార పదార్థం. ప్రతి 100 గ్రాముల తాజా ఆకుల్లో మహిళలకు అవసరమైన విటమిన్ A, C మూడు రెట్లు, కాల్షియం సగం భాగం లభిస్తుంది.
మునగ రకాలు – థార్ హర్షా, థార్ తేజస్
ICAR - గుజరాత్ కేంద్రంగా అభివృద్ధి చేసిన థార్ హర్షా, థార్ తేజస్ రకాలు తక్కువ నీటితో ఎక్కువ దిగుబడిని ఇస్తున్నాయి.
- థార్ హర్షా: సగటున ఒక్క మొక్కకు 314 కాయలు, 53 టన్నుల దిగుబడి. పోషక విలువల పరంగా అగ్రగామి.
- థార్ తేజస్: ముందస్తుగా పుష్పించే రకం. ఆకుల్లో అధికంగా యాంటీఆక్సిడెంట్లు ఉంటాయి.
మునగ సాగు పద్ధతి – మెలకువలు పాటిస్తే భారీ దిగుబడి
- విత్తన మోతాదు: ఎకరానికి 200 గ్రాములు
- అంతరం: 2.5 మీటర్ల దూరంలో గుంతలు (45 సెం.మీ చొప్పున)
- ఎరువులు: మొదటి 3 నెలల్లో N:P:K = 45:15:30 గ్రా.
- సస్యరక్షణ: కాయ పండు ఈగ, బొంత పురుగు నివారణకు సమయానికి పిచికారీ, ట్రాప్‌లు
- కార్సి పంట: మొదటి కాయ కోత తర్వాత మొక్కను 90 సెం.మీ ఎత్తులో కత్తిరించి మరో కత చేయవచ్చు.
- దిగుబడి: సగటున హెక్టారుకు 50–55 టన్నులు
మార్కెట్ అవకాశాలు – దిగుమతులు, పొడి రూపంలో ఉత్పత్తులు
మునగ ఆకులకూ, కాయలకూ దేశీయంగా మంచి డిమాండ్ ఉన్నట్లే, వాటిని పొడి రూపంలో తయారు చేసి ప్యాక్ చేయడం ద్వారా ఎగుమతుల అవకాశాలు విస్తరించవచ్చు. ఔషధ రంగం, పోషక ఆహార సంస్థలు, హెర్బల్ కంపెనీలు మునగ ఉత్పత్తులను పెద్ద ఎత్తున కొనుగోలు చేస్తున్నాయి.
పారంపర్య సాగుకు భిన్నంగా మునగ వంటి మల్టీపర్పస్ పంటలకు మొగ్గు చూపడం ద్వారా రైతులు ఆర్థికంగా ముందడుగు వేయవచ్చు. ప్రకృతి విలువలను నిలబెట్టి సాగు చేయగలిగితే, ఇది వ్యవసాయరంగంలో ఆత్మనిర్భరత దిశగా ముఖ్యమైన అడుగు అవుతుంది.
Read More:
Share your comments