
ప్రత్తి పంట భారతదేశంలో ముఖ్యమైన వాణిజ్య పంట. ఇది ప్రధానంగా పత్తి విత్తనాల, వస్త్ర పరిశ్రమ అవసరాల కోసం సాగు చేయబడుతుంది. అయితే, ఈ పంటలో చీడపీడల ప్రభావం ఎక్కువగా ఉండటంతో, రైతులు దీన్ని సాగు చేయడంలో ఎన్నో సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో, చీడపీడల నుండి పంటను రక్షించేందుకు సమగ్ర సస్యరక్షణ (IPM) అనేది అత్యంత ప్రభావవంతమైన పద్ధతిగా నిలుస్తోంది. ఈ వ్యాసంలో ప్రత్తి పంటకు సంబంధించిన అన్ని ప్రధాన IPM పద్ధతులను విశ్లేషిస్తాం.
చీడపీడలపై నియంత్రణకు తట్టుకునే రకాలు
పచ్చదోమ నుండి రక్షణ కోసం:
- యల్-604, యల్.ఆర్.ఎ.-5166, నరసింహ లాంటి రకాల విత్తనాలను ఎంచుకోవాలి.
తెల్లదోమ నియంత్రణకు:
- కాంచన, ఎల్.కె-861 వంటి ప్రతిఘటన సామర్థ్యం ఉన్న విత్తనాలను సాగు చేయాలి.
అంతర పంటల ప్రయోజనం
కాండం తొలిచే పురుగులను అదుపు చేయడంలో సహాయపడే పద్ధతిగా:
- ప్రతి రెండు ప్రత్తి వరుసల మధ్య అలసంద, కొర్ర, సోయచిక్కుడు, పెసర, మినుము, గోరుచిక్కుడు వంటి పంటలను అంతరపంటలుగా వేసుకోవాలి.
ఎర పంటల వినియోగం
- ఆముదము మొక్కలు (ఎకరాకు 20) పొగాకు లద్దెపురుగులను ఆకర్షించి, గ్రుడ్లను ఎరగా వాడేలా సహకరిస్తాయి.
- బంతి పువ్వులు (ఎకరాకు 100) ద్వారా శనగ పచ్చ పురుగును ఆకర్షించవచ్చు.
కంచె పంటలు
- జొన్న లేదా మొక్కజొన్న వరుసలు (4 వరుసలు) చేను చుట్టూ నాటడం ద్వారా చీడపీడలను అడ్డుకోవచ్చు.
తల త్రుంచుట విధానం
- విత్తిన 90–100 రోజుల మధ్య మొక్కల తలలను త్రుంచడం ద్వారా కొత్త చీడపీడల దాడిని నిరోధించవచ్చు.
యాంత్రిక నియంత్రణ పద్ధతులు
లింగ ఆకర్షక బుట్టలు:
- ఎకరాకు 4 బుట్టలు ఏర్పాటు చేయాలి.
- బుట్టలో గల పురుగు ఉనికి ఆధారంగా సస్యరక్షణ చర్యలు తీసుకోవాలి.
పసుపు రంగు డబ్బాలు:
- తెల్లదోమ వంటి పురుగులను ఆకర్షించి జిగురుతో అంటుకొని మృతిచెందేలా చేయవచ్చు.
పంగ కర్రలు:
- పురుగులను తినే పక్షులను ఆకర్షించేందుకు ఎకరాకు 15–20 కర్రలు ఉంచాలి.
చేతులతో పురుగుల ఏరడం
- మూడవ దశ దాటి పెరిగిన పురుగులను నేరుగా చేతులతో ఏరి నాశనం చేయాలి.
విత్తన శుద్ధి విధానం
- 1 కిలో విత్తనానికి 5 గ్రాముల ఇమిడాక్లోఫ్రిడ్ లేదా 4 గ్రాముల థయోమిథాక్సామ్ వాడాలి.
- విత్తన శుద్ధి వల్ల 30 రోజుల వరకూ రసం పీల్చే పురుగుల నష్టాన్ని తగ్గించవచ్చు.
కాండంపై బొట్టు పెట్టడం
- మొక్క నాటిన 20, 40, 60 రోజుల దశల్లో బ్రష్తో బొట్టు పెట్టడం ద్వారా రసం పీల్చే పురుగుల నియంత్రణ సాధించవచ్చు.
రసం పీల్చే పురుగుల నియంత్రణ
- అవసరానికి అనుగుణంగా కింది మందులలో ఏదైనా ఒక్కదాన్ని వాడాలి:
- మెనోక్రోటోఫాస్ – 0.5 మి.లీ
- మిథైల్ డెమటాన్ – 2 మి.లీ
- ఇమిడాక్లోఫ్రిడ్ – 0.4 గ్రా.
- ట్రైజోఫాస్ – 2 మి.లీ
కాయతొలిచే పురుగుల నియంత్రణ
- క్లోరోఫైరిఫాస్, ఎండోసల్ఫాన్, ఎసిఫేట్, ట్రైజోఫాస్ మొదలైన పురుగు మందులను తప్పనిసరిగా నిపుణుల సిఫారసు మేరకు వాడాలి.
- పచ్చ పురుగుల తీవ్రత పెరిగినప్పుడు ఇండాక్సాకార్బ్, ఇమామెక్టిన్ బెంజోయేట్, స్పైనోసాడ్ వంటి అధునాతన మందులను పిచికారీ చేయాలి.
విషపు ఎర పద్ధతి
- పొగాకు లద్దె పురుగుల నియంత్రణకు 10 కిలోల తవుడు, 2 కిలోల బెల్లం, 500 మి.లీ క్లోరోపైరిఫాస్ కలిపి చిన్న ముద్దలుగా తయారు చేసి పొలంలో చల్లాలి.
జీవనియంత్రణ పద్ధతులు
వైరస్ ద్రావణం:
- శనగ పచ్చ పురుగు లేదా లద్దె పురుగు సోకినపుడు వాటికి సంబంధించిన వైరస్ ద్రావణాన్ని పిచికారీ చేయాలి.
వేప గింజల కషాయం:
- మొదటి దశ పురుగుల నియంత్రణకు 5% వేప గింజల కషాయాన్ని వాడాలి.
ట్రైకోకార్డు (Trichogramma):
- 50–60 రోజుల మధ్య ట్రైకోకార్డు మిత్ర జీవులను ఎకరాకు లక్షమంది వదలాలి.
సమగ్ర సస్యరక్షణలో ముఖ్యమైన జాగ్రత్తలు
- విచక్షణతో మందుల వినియోగం అనివార్యం.
- పంట మార్పిడి, వేసవి లోతైన దుక్కి, మిత్ర పురుగుల సంరక్షణ వంటి పద్ధతులు పాటించాలి.
- ఒక్కే మ౦దు మళ్ళీ మళ్ళీ వాడటం వల్ల రెసిస్టెన్స్ వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
రైతులు పూర్తి రసాయనిక పద్ధతులను విడిచి సమగ్ర సస్యరక్షణ విధానాలను అవలంబిస్తే, పురుగుల ఉధృతి తగ్గించి, ఖర్చును తగ్గించుకొని, పంట దిగుబడులను పెంచుకోవచ్చు. సరైన సమాచారం, అర్థవంతమైన పద్ధతులే ఆరోగ్యకరమైన వ్యవసాయానికి బాటలు వేస్తాయి.
Read More:
Share your comments