Tandur Tur GI Tag : తాండూరు కంది పప్పుకు GI ట్యాగ్ .. తెలంగాణాలో GI ట్యాగ్ పొందిన ఉత్పత్తులు ఇవే!

రాజేంద్రనగర్‌లోని ప్రొఫెసర్ జయశంకర్ తెలంగాణ స్టేట్ అగ్రికల్చర్ యూనివర్శిటీ తాండూరు తూర్ దాల్‌కు GI ట్యాగ్ ఇవ్వాలని గతంలో చెన్నై లోని GI కార్యాలయానికి దరఖాస్తు చేసుకున్నారు . పోషకాల పరంగా ఎన్నో ప్రత్యేకతలు కలిగిన ఈ పప్పుకు జీఐ గుర్తింపు ఇస్తున్నట్లు బుధవారం కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. దీనితో తెలంగాణ వ్యాప్తముగా GI టాగ్ పొందిన ఉత్పత్తుల సంఖ్య కు చేరింది .

ఉమ్మడి రంగారెడ్డి జిల్లా తాండూరు ప్రాంతంలో ఈ పప్పు అధికంగా ఉత్పత్తి అవుతుంది. కంది పప్పు రకాల్లోనే తాండూరు పప్పుకు ఎంతో ప్ర త్యేకత ఉంది.వంద గ్రాముల పప్పులో 22-24 ప్రొటీన్ శాతం,ఎనర్జీ 335 కేలరీలు,రైబోఫ్లెవిన్ 0.19 ,నియాసిన్ 2.9 m విటమిన్ ఏ 132 ఎంసీజీ ను కల్గి ఉందని పోషకా విలువల పరంగా దీనిని మించిన పప్పు మరొకటి లేదని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు . ఇతర రకాల పప్పులతో పోల్చితే రుచి ఎక్కువగా ఉంటుంది. మంచిగా ఉడుకుతుంది. ప్రస్తుతం రాష్ట్రం లో ఈ పంట సుమారు 3. 5 నుంచి 4 లక్షల ఎకరాల్లో సాగవుతోంది. ఈ పప్పుపై ప్రొఫెసర్ జయశంకర్ అగ్రికల్చర్ యూనివర్సిటీ సైంటి స్టులు అనేక పరిశోధనలు నిర్వహించారు. తాండూరు పప్పుకు జీఐ గుర్తింపు రావడంపై యూనివర్సిటీ పరిశోధన విభాగం హర్షం వ్యక్తం చేసింది .

GI టాగ్ గుర్తింపు రావడం తో ఏ పప్పుకు అంత్ర్జాతీయముగా మంచి డిమాండ్ వుండే అవకాశం వుంది దీనితో ఎగుమతులు పెరిగి రైతులకు లాభం చేకూరనుంది .

ఇప్పటివరకు తెలంగాణ వ్యాప్తముగా GI ట్యాగ్ పొందిన ఉత్పత్తులు :

• 
  పోచంపల్లి ఇక్కత్
  2005లో పోచంపల్లి ఇక్కత్‌కు తెలంగాణ నుంచి మొదటి GI ట్యాగ్ వచ్చింది
• కరీంనగర్ యొక్క సిల్వర్ ఫిలిగ్రీ
  నిజాం కాలంలో, ఈ కళాకృతికి భారీ ప్రోత్సాహం లభించింది. తత్ఫలితంగా, 2007లో కళాకృతికి GI ట్యాగ్ వచ్చింది.
• చెరియాల్ స్క్రోల్ పెయింటింగ్స్
  చేర్యాల్ స్క్రోల్ పెయింటింగ్స్ సిద్దిపేట జిల్లా, చేర్యాల్ గ్రామానికి చెందినవి. వారు 2008లో వారి GI ట్యాగ్‌ని పొందారు. ఇది కథన ఆకృతిలో చిత్రించబడిన నకాషి కళ యొక్క శైలీకృత వెర్షన్. అంతేకాకుండా, స్క్రోల్స్ సాధారణంగా భారతీయ పురాణాల కథలను వర్ణిస్తాయి.
• నిర్మల్ నిర్మల్ బొమ్మలు
  నిర్మల్ బొమ్మలు తెల్లటి సాండర్ లేదా పోనికి చెట్టు యొక్క మెత్తని చెక్కతో తయారు చేస్తారు. వారు 2009లో GI గుర్తింపు పొందారు.
• 
  నిర్మల్ ఫర్నిచర్
  బొమ్మలతో పాటు, నిర్మల్ ఫర్నిచర్ కూడా 2009లో GI ట్యాగ్‌ని పొందింది. ఈ ఫర్నిచర్ వర్క్‌లు కాంగ్రా, అజంతా మరియు మొఘల్ మినియేచర్‌ల వంటి భారతీయ కళల నుండి ప్రభావం చూపుతాయి.
• నిర్మల్ పెయింటింగ్స్
  బొమ్మలు మరియు ఫర్నిచర్‌లకు జోడించబడి, నిర్మల్ పెయింటింగ్‌లకు 2019లో GI ట్యాగ్ వచ్చింది. ఈ ప్రత్యేకమైన పెయింటింగ్‌లు బంగారు రంగులను కలిగి ఉన్నాయి.
• గద్వాల్ చీరలు
  చేతితో నేసిన ఈ చీరలు జోగులాంబ గద్వాల్ జిల్లాకు చెందినవి. వారు 2010లో GI ట్యాగ్‌ని పొందారు. వారు తమ జరీకి ప్రసిద్ధి చెందారు. నియమం ప్రకారం తిరుపతి బ్రహ్మోత్సవ విగ్రహాలను గద్వాల్ చీరలతో అలంకరించారు.

• కాలనమక్ రైస్ ప్రత్యేకతలు ఏమిటి ? దీనిని రాష్ట్రాలు పండిస్తున్నాయి !

• హైదరాబాద్ హలీమ్
  నిజానికి, హలీమ్ అరబిక్ వంటకం. చౌష్ ప్రజలు (అరేబియా సంతతి ముస్లింలు) హైదరాబాద్ రాష్ట్రానికి హలీమ్‌ను పొందారు. ఇది 2010లో దాని GI ట్యాగ్‌ని పొందింది. అయితే, తెలంగాణ నుండి ఇప్పటి వరకు GI ట్యాగ్ ఉన్న ఏకైక ఫుడ్ డిష్ హైదరాబాద్ హలీమ్.
• పెంబర్తి మెటల్ క్రాఫ్ట్
  ఇది జనగాం జిల్లా పెంబర్తికి చెందిన ప్రత్యేకమైన షీట్ మెటల్ ఆర్ట్ వర్క్. దీనికి 2010లో GI ట్యాగ్ వచ్చింది.
• సిద్దిపేట గొల్లభామ
  ఇవి సిద్దిపేట జిల్లాకు చెందిన కాటన్ చీరలు. గొల్లభామ అంటే పాలపిట్ట. ఈ చీరల్లో గొల్లభామ బొమ్మలు అలంకార రూపాలుగా ఉంటాయి. ఈ చీరలపై గొల్లభామ రూపమే కాకుండా బతుకమ్మ, కోలాటం నమూనాలు కూడా కనిపిస్తాయి. వారు 2012లో తమ ట్యాగ్‌ని పొందారు.
• నారాయణపేట చేనేత చీరలు
  ఈ చీరలు చెకర్డ్ బాడీ మరియు టెంపుల్ డిజైన్‌లను కలిగి ఉంటాయి. వారికి 2013లో జీఐ ట్యాగ్ వచ్చింది.
• తెలియా రుమల్
  ఇవి నల్గొండ జిల్లా పుట్టపాక గ్రామానికి చెందిన సంప్రదాయ రుమాలు మరియు కండువాలు. వారికి 2015లో జీఐ ట్యాగ్ వచ్చింది.
• బంగినపల్లి మామిడికాయలు
  ఈ ప్రకాశవంతమైన పసుపు, రసవంతమైన మామిడి మూలం యొక్క ప్రాథమిక కేంద్రాలు కర్నూలు జిల్లాలోని బనగానపల్లె, పాణ్యం మరియు నంద్యాల మండలాలు. తెలంగాణలోని ఖమ్మం, మహబూబ్‌నగర్, రంగారెడ్డి, మెదక్ మరియు ఆదిలాబాద్ జిల్లాలు ద్వితీయ మూలాధార కేంద్రాలు. ఈ మామిడి పండ్లకు 2017లో GI ట్యాగ్ వచ్చింది.
• వరంగల్ దుర్రీస్
  ఇవి సాంప్రదాయ కూరగాయల రంగుల మందపాటి పత్తి రగ్గులు. తదనంతరం, అవి ప్రవహించే నీటిలో కడుగుతారు. వారు 2018లో GI ట్యాగ్‌ని అందుకున్నారు.
• ఆదిలాబాద్ డోక్రా
  ఈ పురాతన బెల్ మెటల్ క్రాఫ్ట్‌ను వోజారిస్/ఓజ్జిస్ మెటల్ స్మిత్‌లు అభ్యసిస్తున్నారు. ఈ క్రాఫ్ట్ 2018లో GI ట్యాగ్‌ని పొందింది.
• కొత్త GI ట్యాగ్ కోసం ప్రతిపాదిత ఉత్పత్తులు:
• లాడ్ బజార్ యొక్క లక్ బ్యాంగిల్స్
• లాడ్ బజార్ చార్మినార్ దగ్గర ఉంది. ఈ అందమైన గాజులు కరిగిన లక్కతో తయారు చేయబడ్డాయి. తరువాత, వారు అద్దాల పని మరియు విలువైన రాళ్లతో మెరిసిపోయారు. హైదరాబాద్‌కు చెందిన క్రెసెంట్ హస్తకళ కళాకారుల సంక్షేమ సంఘం ఈ లాక్ బ్యాంగిల్స్‌కు జిఐ ట్యాగ్ కోసం దరఖాస్తు చేసింది.

• తెగుళ్లతో తీవ్రముగా నష్ట పోతున్న పసుపు రైతులు..